Genoeg water is nie net goed vir jou vel en lyf nie, ons het ook genoeg vloeistof nodig om te oorleef. En wanneer jy gedehidreer (ontwater) is, voel jy werklik sleg. Maar om te min water te drink is dalk nie die enigste rede vir dehidrasie nie …

Wanneer jy sleg voel ná ’n lang dag in die son of sommer omdat jy weet jy het nie vandag genoeg water gedrink nie, is dit maklik om die slegvoel aan dehidrasie toe te skryf. Jy drink weer ’n paar glase meer, slaap vir ’n uur of twee, en als lyk weer beter.

Maar volgens Health.com is daar baie meer redes vir dehidrasie as wat ons dalk gedink het. Lees die volle storie hier.

Dáái tyd van die maand

Maak seker dat jy elke dag een ekstra glas water drink. Estrogeen en progesteroon beïnvloed jou lyf se hidrasievlakke en wanneer dié twee wipplank speel, moet jy meer water drink om gehidreer te bly.

Lae-koolhidraat-dieet

Omdat sommige koolhidrate (soos rys en pasta) water opsuig terwyl dit kook, beteken dit dat jou liggaam daardie water inneem wanneer jy dit eet. Dít is hoekom jy altyd ’n paar kilogram watergewig verloor wanneer jy koolhidrate uitsny. Dit lyk dalk goed op die skaal, maar dit is beslis slegte nuus vir jou hidrasievlakke. Neem dus meer vloeistowwe in op dié dieet.

Stres

Wanneer jy onder druk is, stel jou adrenalienklier streshormone vry. Indien jy gereeld onder druk is, raak hierdie klier uitgeput en dit veroorsaak ’n adrenalien-tekort. Dieselfde klier vervaardig ook aldosteroon, ’n hormoon wat jou liggaam se vloeistowwe en elektroliete reguleer. Hoe groter die tekort aan adrenalien is, hoe minder aldosteroon produseer jou lyf en dit veroorsaak dehidrasie en lae vlakke van elektroliete.

Die oplossing: Drink meer water wanneer jy stres.

Ken die simptome

Dalk voel jy reeds ’n paar dae lank sleg, maar jy kan nie verstaan wat die oorsaak is nie. Miskien is jy gedihidreer. Volgens Medical News Today is die simptome van dehidrasie:

• Droë mond
• Lusteloosheid
• Min of geen trane wanneer jy huil
• Kopseer
• Duiseligheid

5 maniere om maklik genoeg water te drink

1. Kry ’n water-maatjie

Span met iemand by die werk saam en herinner mekaar elke uur om ’n glas water te drink. Die bietjie rondloop sal jou ook goed doen.

2. Kikker jou water op

Maak ysblokkies uit suiwer vrugtesap en voeg dit by jou water, of sny ’n suurlemoen, lemoen, komkommer of pynappel op en voeg dit by. ’n Paar pepermentblare sal ook die wêreld se verskil maak.

3. Geur jou water

Plaas 1½ framboos, in kwarte gesny en effens fyngedruk, saam met ’n ¼ koppie pepermentblare in ’n waterbeker. Maak die beker vol met gewone mineraalwater. Voeg ys by as jy wil.

4. Maak dit warm

Rooibos- en ander kafeïenvrye tee laat jou water drink sonder dat jy voel jy drink water. Let wel, groentee en gewone tee bevat albei kafeïen. Drink dit sonder melk of suiker as jy kan.

5. Slaap met ’n lang glas langs jou bed

Dit is nie ideaal vir jou slaappatroon om baie water te drink nét voordat jy gaan slaap nie, maar dis altyd ’n goeie idee om water langs jou bed te hê vir wanneer jy in die nag dors wakker skrik en die kraan net te ver is.

Bronne: Health.com, Medical News Today

Nóg gesondheidstories

• 5 redes hoekom jy heeltyd moeg is – en hul oplossings – DEEL 1
• 5 redes hoekom jy heeltyd moeg is – en hul oplossings – DEEL 2
• Watter oefening is die beste vir jou? Kyk hier wat die bekendes doen
• Die 10 vuilste plekke in jou kombuis + Só raak jy die kieme baas

The post Redes waarom jy gedehidreer is PLUS wenke om meer water te drink appeared first on SARIE.

Die hoofseun van ’n seunskool in Nieu-Seeland het tydens sy prysuitdeling ’n emosionele en inspirerende toespraak gelewer.

Hoekom maak dié video wêreldwyd opslae? Omdat nie-Hodgkin-limfkanker ’n week voor sy toespraak by die tiener gediagnoseer is.

En sy woorde herinner almal daaraan om elke dag voluit te leef. Aan die einde van die toespraak het sy skoolmaats vir hom die haka gedoen.

Be galant, be great, be gracious and be grateful for the opportunities that you have.

- Jake Bailey

Jake se toespraak trek wêreldwyd aandag:

Be gallant, be great, be gracious, be grateful – Jake Bailey. Headboy’s inspiring speech after diagnosed with cancer https://t.co/SrgOY91jvy

— Talei Loto (@coco_dubai) November 9, 2015

After learning he has cancer, a teen handed down incredible advice to his fellow schoolmates https://t.co/meCbLyUPxz pic.twitter.com/pE5KY0Qk24

— Business Insider (@businessinsider) November 10, 2015

This lad is one of the bravest & inspiring young men on the planet #JakeBailey you are a special person https://t.co/EFMn4vDD3f — Dr Dawn (@DrDawnHarper) November 10, 2015

This NZ teenager’s inspiring speech about his cancer diagnosis has gone viral https://t.co/Sk1cllDtQv pic.twitter.com/8dA3K7V9kB

— TheJournal.ie (@thejournal_ie) November 10, 2015

Bron: The Telegraph

The post LUISTER: Hoofseun met kanker se inspirerende toespraak appeared first on SARIE.

Oor spesiale produkte en “plaasvervangers” wat jou bankrot (en vetter) maak …

Die wêreld is deurmekaar. En nie net die kos- en dieetwêreld nie, die hele wêreld. Tensy jy heeltemal van die “grid” af is, kan jy nie anders as om die Franse vlag oral om jou te sien nie.

Die Parys-tragedie is natuurlik geensins die enigste tragedie wat rou op ons borde lê nie, maar dit is wat op die oomblik op die tafel is. Baie nader aan die huis is ons eie Parys midde-in ’n knellende droogte in ons land, een wat ons almal se eetgewoontes oor die volgende maande gaan raak.

Jy sal verstaan dat hierdie dinge my laat voel asof dit te lighartig is om oor kos en dieet te praat?

Tog weet ek en jy dat ons weer vanaand, môre-oggend en môremiddag gaan eet. Wat ’n voorreg!

Uit weerwil teen lighartigheid, gaan ek vandag so bietjie wegbeweeg van die biochemie van koolhidrate, proteïene en vette en waar en hoe dit inpas in jou koslewe, gesondheid of dieet, en bietjie fokus op die onsienbare dinge rakende kos, dieet en gesondheid. Soos waar jou kos vandaan gaan kom.

Jy weet dit en ek weet dit: kos is ’n onlosmaakbare deel van elke mens se lewe, hetsy dit goed of sleg gaan. Dis ’n baie basiese behoefte. Tog is ons kosbehoeftes, soos soveel ander aspekte van ons lewens, nou verbind aan ons lewensomstandighede. Jou eetgewoontes wanneer jy kan kies en keur uit ’n verskeidenheid op vol winkelrakke lyk heelwat anders as dié van iemand wat voedselonsekerheid ervaar.

Voedselonsekerheid? Ek verduidelik in my boek Dik vir Dieet (Naledi 2015) dat voedselonsekerheid nie net verwys na lewensomstandighede waar daar geen kos is nie, maar ook situasies waar mense wonder of daar genoeg kos gaan wees of nie. Selfs net bekommernis oor ’n moontlike onvoldoende beskikbaarheid van kos – soos wanneer mense twyfel of hulle gaan uitkom met die maand se kosgeld – word geklassifiseer as voedselonsekerheid.

Hoeveel dieet-voorskrifte laat jou so voel? Saam met jou “dieetresep” kry jy dikwels ’n lang lys spesiale plaasvervangers vir kossoorte wat nou taboe is, maar natuurlik kom die plaasvervangers teen ’n hoër prys. Maar, dink jy by jouself, dié of dáái dieet het dan so goed gewerk vir die ou op die sosialemedia-blad, die een wat in sy los hemp pronk ten spyte daarvan dat hy “soveel van X kon eet soos hy wou” en nooit honger was nie … Dit moet vir my ook werk!

As die eise aan jou beursie egter te veel is, kan jy jouself spoedig in die situasie bevind waar die streng dieet jou in voedselonsekerheid dompel: Gaan ek sukses bereik as ek nié die spesiale produkte kan koop nie? Hoe lank kan ek hierdie patroon volhou sonder my geliefde kossoort(e)? Ek moet nou alleen eet, want dis net te duur om die hele gesin so te voer … (terloops, dít gaan erger raak met voedselinflasie wat reg staan om te spring vanweë Parys, die ene in sowel die EU as die Vrystaat). Miskien is jou gedagte ook dat jy nou nog kan volhou met die “spesiale” voedselitems, maar jy stres reeds oor hoe dit sal gaan as jy jou dieet moet volhou met “gewone” kos.

Dít is wat in jou kop gebeur, en lyfgewys gaan voedselonsekerheid gepaard met gewigstoename of onvermoë om gewig te verloor – volgens navorsing in Australië.

Maar jy staan nie alleen in dié penarie nie. “Spesiale” produkte is dikwels nie net vir jou duur nie, die prys wat ons planeet vir dieet-tendense betaal is soms ook baie hoog.

In tye waar dinge regtig deurmekaar is, soos op die oomblik – wêreldgewys en kosgewys – hunker ek vir seker terug na hoe dinge was voor alles verander het. Al weet mens dit kan nooit weer so wees nie.

Ek het ’n geweldige hunkering na die terugkeer na ’n normaliteit t.o.v. kos en koskeuses. Weg van die oordaad. Weg van die fokus op ’n enkele een of twee aspekte. Weg van dogma. Weg van meer vir minder teen ’n prys. Weg van kunsmatig. Weg van gemanipuleer. Weg van soveel mense wat gevangenes is van kosgedagtes. Terug na ’n bietjie van alles, en die besef dat die enigste TE wat goed is, TE perd en TE voet is.

Koop Mariza se boek, Dik vir dieet, HIER.

Lees ook

• Dieetkundige Mariza blog: Moenie ’n piesang wees as dit by vrugte kom nie
• Dieetkundige Mariza van Zyl blog: ’n Passie vir iets kan ’n probleem wees
• Dieetkundige Mariza blog: Twee, drie of ses keer op ’n dag?
• Dieetkundige Mariza blog: Hoe maak jy jou kos gaar dat dit help gesond maak?
• Dieetkundige Mariza blog: Staal jouself teen dik beloftes!

The post Dieetkundige Mariza blog: Maak dít jou bankrot en vetter? appeared first on SARIE.

The post Is versoeters vriend of vyand? appeared first on SARIE.

Jy wil jouself die feestyd gate uit geniet. Dieetkundige Andrea du Plessis van Vital vertel jou hoe, en verklap ook haar eie ‘sondetjies’ … 

Ons gaan dikwels in die feestyd oorboord met die bederfkos waarna ons heeljaar uitsien. Maar as jy twee weke lank laat waai met vetmakende, minder gesonde kos, neem dit jou minstens agt weke om weer daardie oortollige gewig af te skud.

Doen dít

1. Drink ’n glas water voor ete. Nie net laat dit jou versadig voel nie, dit verminder ook simptome van slegte spysvertering omdat jou dikderm dan vogtig genoeg is.

2. Sorg dat versnaperinge en voorgeregte altyd vars, rou groente insluit, soos

• Wortelstokkies met hoemoes;
• Stokkie met kersietamaties in pesto gedoop;
• Mini-ryskoekies en ’n jogurtdoopsous: Kap sprietuie fyn en meng met Griekse jogurt.

3. Hou kosse wat geurig is in die koskas aan, soos

• Olywe
• Pesto (meng met gewone jogurt vir ’n doopsous)
• Biltong

4. Maak lekker doopsous van

• Laevet-maaskaas met swartpeper en fyngesnipperde sprietuie; of
• Meng pesto met gewone jogurt.

My vakansie-sondetjie

’n Lang, yskoue glas Cap Classique (vonkelwyn). As dit swaelvry is, gee dit jou boonop nie hoofpyn nie!

Klik vir die volgende

Kenners sê: Gesonde Kersfees!

Dermatoloog se wenke

Slim planne van die fiksheidskenner

The post Die dieetkundige sê: Hou só ‘n gesonde Kersfees! appeared first on SARIE.

Jy wil jouself die feestyd gate uit geniet. Dermatoloog dr. Izolda Heydenrych van Kaapstad vertel jou hoe, en verklap ook haar eie ‘sondetjies’ … 

Suid-Afrika het Australië verbygesteek as die land met die hoogste syfer vir velkanker. Matigheid en beplanning bly die maatstaf om jou teen die son te beskerm.

As jy vroeg opstaan, kan jy jouself voor tienuur in die vroeë sonstrale koester. (Ek gaan dikwels soggens voor ses stap.) En ná drie smiddae kan jy weer die buitelug geniet. Bly egter in die tyd tussenin uit die son. Gebruik selfverbruiningsrome en verbronsingpoeiers vir ’n sonbruin voorkoms. En vermy sonbeddens.

Dit geld ook vir kinders. Blootstelling aan sonlig tot sowat 18 jaar is die grootste bepalende faktor vir melanoom later, een van die gevaarlikste kankersoorte. Die son veroorsaak ook 85% van velveroudering. Jou sonbruin vel is tydelik, maar DNS-skade onomkeerbaar. Onthou: Die son kan jou tot ’n meter onder die water steeds bykom, sê sy.

Maar jy het tog sonskyn nodig vir goeie gesondheid, herinner dr. Erika Coertzen. Dis die belangrikste bron van vitamien D, noodsaaklik vir onder meer beenvorming, jou immuunstelsel en gemoedstoestand. Balans is weer eens die wagwoord. En die reël om tussen tien en drie uit die son te bly, geld steeds.

My vakansie-sondetjie

Ek slaap skaamteloos byna elke middag, en soms soggens laat. Ek steur my ook nie daaraan as my hare die dag ’n wil van hul eie het nie.

BESOEK www.capederm.co.za

Klik vir die volgende

4 wenke van die dieetkundige

Kenners sê: Gesonde Kersfees!

Slim planne van die fiksheidskenner

The post Die dermatoloog sê: Hou só ‘n gesonde Kersfees! appeared first on SARIE.

Jy wil jouself die feestyd gate uit geniet. Fiksheidskenner Stefan Maritz  van Port Alfred vertel jou hoe, en verklap ook sy eie ‘sondetjies’ … 

Vakansietyd is rustyd. Tyd om weg te breek uit jou normale roetine, ook jou gewone oefenprogram. Onthou egter dat jou limfstelsel, verantwoordelik vir die verwydering van gifstowwe uit jou liggaam, net deur fisieke aktiwiteit gestimuleer word. Doen jy niks, verbrand jou liggaam nie net minder kilojoules (kJ) nie, jy voel ook mislik, opgeblaas en jou liggaam hou vog terug. Dis eintlik maklik om steeds aktief te wees. En jy kom dalk agter daar is spiergroepe wat jy nooit gebruik nie, al is jy hoe fiks.

• Kyk om jou, of jy nou op die strand, by ’n vakansieoord of selfs in die Bosveld is. Daar is altyd ’n groepie energieke mense wat litte losmaak en raakrugby, vlugbal, of wat ook al speel. Speel saam en jy verbrand nie net kJ nie, maar raak sommer van die jaar se opgekropte frustrasies ontslae.

• Die meeste vakansiebestemmings bied ’n reeks aktiwiteite aan. Neem daaraan deel. Gaan snorkel, skubaduik, waterski of doen joga. Of leer iets nuuts, soos branderplankry of perdry.

• Speel saam met jou kinders rugby, krieket, ens. Of lok hulle weg van hul slimfone en tablette en leer hulle die speletjies van jou jeug.

My vakansie-sondetjie 

Ek eet elke dag roomys. En slaan soms bedags maaltye oor en eet laataand baie.

KONTAK 072 919 8594

Klik vir die volgende

4 wenke van die dieetkundige

Dermatoloog se wenke

Kenners sê: Gesonde Kersfees!

The post Die fiksheidskenner sê: Hou só ‘n gesonde Kersfees! appeared first on SARIE.

Jy wil jouself die feestyd gate uit geniet. Gesondheidskenners vertel jou hoe, en verklap ook hul eie ‘sondetjies’ … 

Dié artikel is in ons Desember 2014-uitgawe gepubliseer. 

Prof. Tim Noakes kry ’n oorval as hy moet sien hoe dié befaamde dokter ’n warm tjip uit sy kinders se borde steel. En hy kan gerus maar, sê dr. Heinz Mödler, mediese spesialis en skrywer van Kaapstad. “Die sogenaamde gevaar wat dié taboe vir my gesondheid inhou, kan nie vergelyk word met die emosionele plesier wat dit my gee nie. ’n Lekkerte wat ek nie tydens my kort tyd op aarde gaan prysgee nie. Veral nie vakansietye nie.”

Want wat is dan fout met ons dat ons die woord “balans” uit ons woordeboek gehaal het? Jy verorber mos nie ’n hele sakkie aartappels nie! Hoekom moet jy skuldig voel oor ’n paar tjips?

Kortom: Skink daai koue glas chardonnay en vul jou vakansie met pret. Gebruik egter jou gesonde verstand en hou matigheid voor oë, sê hy. Maar daar lê die knoop. Baie van ons kan juis nie daardie streep trek nie. Volgens dr. Craig Nossel, hoof van Vitality Wellness, Discovery se welstand-program, koop Vitality-lede vakansietye minder gesonde kos. Hulle is ook minder aktief, hoewel ons dan juis meer tyd daarvoor het. “Geen wonder baie van ons bars uit ons nate wanneer ons Januarie teruggaan werk toe nie.”

Dis omdat ons dikwels in die feestyd ’n alles-of-niks-houding het, sê dr. Helgo Schomer, sielkundige, radio- en TV-persoonlikheid en motiveringspreker. ’n Oormaat kos en drank en te min oefening gun jou liggaam nie hersteltyd nie. Ons gaan so ver oorboord dat dit later nie eens meer lekker is nie. “’n Bietjie matigheid en ’n goeie skoot mindfulness help jou om aan die spesiale vreugdes van die feestyd te knibbel.”

Só maak jy

Gebruik dr. Linda Friedland, mediese dokter en skrywer van Ag, ma, whatever! – Selfone, neusringe en ander tienerkwessies (Tafelberg, 2013), as voorbeeld. Sy bederf haarself vakansies deur sommige oggende in te lê en met middagslapies. Al oefen sy dalk nou minder hard, doen sy nie niks nie. Sy probeer minstens elke tweede dag draf, swem of joga doen.

Ook dr. Marisse Venter, plastiese en rekonstruktiewe chirurg van Johannesburg, draf steeds 5 km elke dag as sy die slag ’n welverdiende blaaskans neem. Net ’n uitgelese paar familielede kom Kerstyd by dr. Schomer in Kaapstad kuier. “Ek het dus genoeg tyd om na hartelus branderplank te ry in die verkwikkende branders van die Indiese en Atlantiese Oseaan.” Dit gesê, erken hy dat hy nie tuisgemaakte Kerskoekies kan weerstaan nie. “Lebkuchen! [’n Duitse koekie soortgelyk aan gemmerbrood.] Dit spel Ouma, warmte, welkom!”

Self-koestering

Dr. Lorraine Becker van Johannesburg is ook ’n voorstander van matigheid, al sê sy in die feestyd moeilik “nee” vir brosbrood en Kerspasteitjies (mince pies) met room. Matigheid geld egter nie net vir wat jy eet en drink nie, maar ook vir die sosiale sy van die Kersvakansie. (Sy is een van ’n handvol plaaslike mediese dokters met ’n kwalifikasie in seksuele medisyne.)

“Daar is soveel aansprake op jou tyd, jy moet familie besoek en partytjies bywoon. Doen moeite om ook alleen in die son te ontspan en te lees, of om saam met jou maat lepel te lê. Beskerm jouself met alle mag teen ander se dramas. Moet ook nie by familie-rusies betrokke raak nie.”

Volgens dr. Erika Coertzen, mediese dokter en homeopaat van Tzaneen, het ons dikwels onrealistiese verwagtinge van die Kersvakansie. Dit kan stres veroorsaak wat ’n negatiewe effek op jou lyf en gemoedstoestand kan hê. Dr. Friedland sê ons verwag soms van onsself, of ander verwag van ons, om heeltyd gelukkig te wees, want dis mos vakansie! Maar soms voel ons juis ’n bietjie “af ”, of selfs depressief, die oomblik wanneer ons besige lewe tot stilstand kom.

Die vakansietyd beklemtoon ook hartseer en verliese, soos ’n egskeiding of ’n geliefde se dood. Dié tyd van veronderstelde vrolikheid en samesyn onderstreep dikwels die pynlike ervarings in ons lewe. Wees dus emosioneel goed vir jouself. As jy nie uitbundig en vol vreugde voel nie, is dit oukei. Praat met iemand na aan jou, of ’n terapeut. Jy hoef nie altyd ’n dapper front voor te hou nie. Laat jouself toe om jou ware emosies te voel, gaan stap/draf, drink koffie saam met ’n vriendin. En besluit wat vir jóú die mees toepaslike manier is om die tyd deur te bring.

Ons bestee ook dikwels te veel geld aan geskenke en duur vakansies. Die belangrikste dinge in die lewe, soos tyd saam met jou geliefdes en die gees van mededeelsaamheid, kos immers niks, sê dr. Coertzen. Fokus op die gehalte van jou Kerservarings . . . en nie die hoeveelheid nie, vul dr. Schomer aan. Wees vrygewig, ook met jou tyd. Bied jou dienste as vrywilliger aan op ’n plek waar mense dalk vergete en eensaam voel. Want as jy gee, kry jou eie welstand ook sommer ’n hupstoot.

Laastens beklemtoon dr. Coertzen dis belangrik om jouself nie met onnodige skuldgevoelens te kasty as jy “oortree” nie. “Mengeldrankies soos ’n Piña Colada is vir my deel van die feestyd – die pynappelsap en kokosneut daarin is darem gesond!” grap sy.

Klik vir die volgende

4 wenke van die dieetkundige

Dermatoloog se wenke

Slim planne van die fiksheidskenner

The post Kenners sê: Gesonde Kersfees! appeared first on SARIE.

Sjokolade is lank as ’n groot (effens verbode) bederf beskou. Nou wys al meer studies veral donkersjokolade en kakao is goed vir jou gesondheid. Dit kan jou onder meer teen beroerte en hartaanvalle help beskerm.

1. Koop

Sjokolade met meer as 35% soliede kakao. (Kyk op die verpakking.) Hoe meer soliede kakao, hoe minder is die ander bestanddele soos suiker en melk. Eet ’n blokkie of twee per dag – méér het nie enige bykomende voordeel nie, wys Italiaanse navorsing.

2. Vir aroma

Sjokolade het meer as 300 chemiese bestanddele wat geur verskaf. Dit komplementeer gesonde kosse, soos aarbeie, frambose, suurlemoen, saffraan, pistasieneute, kokosneut, neutmuskaat, gemmer en rooipeper.

3. Wenke

Gooi vir die lekker 1 eetlepel gesmelte sjokolade/kakaopoeier per porsie oor

• vars, krakerige blomkool en broccoli
• seekos, bv. garnale en vis
• bloukaas of karringmelk

4. Kook met kakao

Gooi ’n teelepel gekapte kakaobone (cocoa nibs) in ’n smoothie. En ’n eetlepel in gebak of ander geregte. Dit gee ’n sjokoladegeur aan kos, sonder dat jy geprosesseerde sjokolade hoef te gebruik.

Nog idees

• Voeg ’n knippie fyngemaalde kakaobone by koffie.
• Sprinkel ’n bietjie oor avokado – dit bring die romerige, soet smaak na vore.

New Years Resolution: Eat Healthier. *10 minutes later* OH LOOK CHOCOLATE

— BRANDON EVANS (@bevansisme) January 2, 2016

Bron: Sunette Kotze, geregistreerde dieetkundige en eienaar van The Health Shop: E-Spice, Magalieskruin, Pretoria
Kontak | 012 548 2762 | www.healthline.co.za

The post Eet sjokolade sonder skuldgevoel appeared first on SARIE.

Dis geen geheim dat Franse vroue op kaas, wyn, botter en room floreer nie. Hoe ryker, hoe beter! Die Franse aktrise Clémence Poésy erken sy kan nie sonder kaas en donkersjokolade leef nie. En die aktrise Marion Cotillard (hooffoto) drink sonder enige kommer ’n glasie rooiwyn. Die leefstyl het skynbaar ook geen effek op hul middels en heupe nie. Is dit net hul Franse gene, of kan almal so eet?

Geregistreerde dieetkundige Mariza van Zyl kyk in haar nuwe boek, Dik vir dieet (Naledi, R245), onder meer na vrae wat sy gereeld hoor. Hier is ’n verwerking van haar antwoorde, wat in ons Desember 2015-uitgawe verskyn het. 

Die Franse leef op kaas, wyn botter en room.

Hoe nou?

Toestande soos hartsiektes, metaboliese sindroom en oorgewig kom inderdaad minder onder die Franse voor as onder die res van die Westerse wêreld. Dit word al hoe duideliker dat kaas die beskermende faktor is, spesifiek ryp en skimmelkase soos brie en camembert. Dis toe nie die wyn wat die verskil maak nie, soos eers gereken is. Die bakterieë of kulture wat gebruik word om die kase te maak het blykbaar ’n effek op die hormone wat vrylik in melk voorkom en onder meer insulienweerstandigheid kan aanmoedig. Die hormone kom natuurlik in melk voor en laat kalfies groei, maar weens moderne praktyke is daar meer hormone as vroeër jare. Die kase is ook bronne van sekere probiotika, veral spesies wat onder meer goed vir jou cholesterol is.

Is dit goed vir my gesondheid om saans ’n glasie wyn te drink?

Die voordele van ’n glasie rooiwyn vir hartgesondheid en selfs die voorkoming van kanker is al bewys. Tog is medici steeds versigtig om aan te beveel dat wyn deel van ’n gesonde eetpatroon moet wees. Dis hoofsaaklik as gevolg van die alkohol-inhoud. Daar is boonop ander maniere om antioksidante by jou dieet te voeg. Resveratrol, een van die gesondheid-“eliksers” in rooiwyn, kom bv. ook in druiwe en rooi druiwesap voor. As jy saans wyn wil drink, hou by die riglyne van die Mediterreense dieet. Die matige gebruik van alkohol, hoofsaaklik tydens maaltye, is deel van dié kultuur.

Vir vroue is dit ’n maksimum van 1 – 2 porsies per dag en vir mans is dit 2 – 3 porsies. ’n Porsie is sowat 125 – 150 ml wyn, na gelang van die alkoholinhoud. Voel jy miserabel sonder jou glasie wyn, maar jy wil gewig verloor, moet jy sorg dat jy jou drankie verdien. Dus: Oefen gereeld en eet genoeg groente en onverfynde kosse. Maak ook seker jy eet gehalte-proteïene (vis/vleis/ bone). Alkohol beïnvloed die opname van heelwat voedingstowwe. As jy twyfel of jy gesond genoeg eet, koop ’n omvattende multivitamien-en-mineraal-aanvulling met magnesium.

Hier’s ’n wenk vir daai botter in jou yskas:

Hoe kan ek botter beter en sagter maak?

Die volgende eenvoudige mengsel het die smaak van regte botter en daar sal boonop altyd sagte botter in die yskas wees. Die vetprofiel (plantaardig vs. versadigde vette) is ook meer gebalanseerd.

BESTANDDELE

200 g botter (sag)
90 ml olyfolie
¼ teelepel grofgemaalde sout

METODE

Gebruik ’n versapper/handmenger en meng die botter en olie. Voeg die olyfolie stadig by, en dan sout na smaak. Gooi die ietwat loperige mengsel in ’n bakkie en verkoel. Gebruik dit pleks van botter of margarien as jy kook, buiten as dit by baie hoë temperature is, soos wanneer jy vleis verbruin. Gebruik dan liefs kokosneut- of druiwepitolie met ’n hoër rookpunt. (Rookpunt is die temperatuur waarby die olie begin “afbreek” in giftige byprodukte.)

Kry jou Desember-uitgawe van SARIE vir nóg slim dieetwenke van Mariza. Dit is ongelukkig nie meer op die rak nie, maar kan HIER digitaal afgelaai word.

In jou Januarie-uitgawe van SARIE: Gesonde (en lekker!) drankies – kry dit nou!

The post Hier’s ’n wenk: Eet soos die Franse! appeared first on SARIE.

Moenie dat hoofpyn jou somerpret bederf nie.

Somer! Lang, luilekker naweke en vakansiedae waar jy kan swem, piekniek hou en in die son baljaar. Maar soos dit warmer word, vergroot jou kanse op hoofpyn. As jy maklik een kry, is die somer waarskynlik ’n tyd van pyn en ongemak. Want hitte kan ’n sneller vir hoofpyn wees.

Navorsers aan die Harvard-universiteit het hospitaalrekords ontleed en bevind met elke 5 ºC wat die temperatuur styg, besoek sowat 8% meer mense hospitale weens swaar hoofpyne. Hitte laat die bloedvate in jou kop swel. Dit druk dan teen die omringende senuwee-eindpunte en maak dit baie sensitief. Selfs normale bloedvloei voel dan soos ’n drilboor deur jou skedel, sê dr. Elliot Shevel, voorsitter van die Suid Afrikaanse Hoofpynvereniging. Hoofpyn is ook die nommereen- klagte waarmee mense wêreldwyd by hul dokter aanklop. Maar jy hoef nie daarmee saam te leef nie. Jy kan die kloppende pyn stop en die pret op die strand voortsit. Hy vertel hoe.

1. Ontwatering

Dis warm, jy sweet en jou mond is droog. Ontwatering (dehidrasie) is ’n algemene sneller vir hoofpyn. Jou brein bestaan uit sowat 75% vloeistof en is baie sensitief vir die voorraad water tot sy beskikking. As dit min is, vervaardig jou brein histamien. Dit is ’n noodsaaklike proses om vloeistof te spaar, ingeval jou brein ’n ruk lank daarsonder moet klaarkom. Die histamien veroorsaak pyn en moegheid. Dus hoofpyn en ook die lae energievlakke wat gewoonlik daarmee saamgaan.

Keer dit: Drink genoeg water, selfs al is jy nie regtig dors nie. Verkieslik nie gaskoeldrank nie, omdat dit dikwels stowwe bevat wat hoofpyn kan veroorsaak, soos kafeïen en aspartaam. Probeer ook ander hoofpyn-snellers vermy, bv. as jou liggaam vog terughou. (Redes: PMS, ’n gebrek aan oefening, kos met baie sout en medisyne met onder meer aspirien en ibuprofen). Daar is dan waarskynlik meer drukking op die slagare of spiere. Ook moegheid en min slaap.

2. Skerp reuke

Die trigeminale senuwee, verantwoordelik vir sensasies in jou gesig, het verlengings in die neusvoering. Dié senuwee kan stowwe vrystel wat jou hoofpyn gee as jy iets ruik wat jou liggaam as skadelik eien.

Keer dit: As jy sensitief is vir reuke, lekker of sleg, hou dit in gedagte as jy sonbrandroom, insekweerders en ander somer-benodigdhede koop. Koop produkte wat reukloos is en vra jou apteker se hulp, indien nodig. Vermy ook gegeurde skoonmaakmiddels, seep en kerse – en bly uit winkels wat daarna ruik.

3. Donderweer

Jy het nie eens nodig om na die weerbulletin te kyk nie. Jy kan voorspel daar gaan ’n donderstorm wees weens die geklop teen jou slape. Blameer die barometriese druk (die digtheid van die lug in die atmosfeer), wat voor sulke storms val. Dit kan ook wees weens die elektromagnetiese golwe wat weerlig uitstraal. Weerlig vermeerder ook lugbesoedelaars soos osoon en kan veroorsaak dat swamspore vrygestel word. Volgens navorsing in die aanlyn-uitgawe van die joernaal Cephalalgia vergroot ’n chroniese lyer se kans met 31% om hoofpyn te kry wanneer weerlig binne 40 km van hom slaan, en op migraine met 28%. Selfs al kry jy nie gereeld hoofpyn nie, vergroot jou kans met 24%.

Keer dit: Doen ’n ligte vorm van oefening, soos joga. Fisieke aktiwiteit stimuleer die vrystelling van endorfien, jou liggaam se natuurlike pynstiller.

4. Stres

Die familie vir wie jy moet regstaan, jy en jou man wat skielik pal in mekaar se geselskap is … Daar is baie dinge wat jou gedurende vakansies kan laat stres. Stres is die oorsaak van sowat 80% van migraine-aanvalle, volgens ’n studie in Cephalalgia, ’n hoofpyn-joernaal. Dit veroorsaak veranderinge in die vlakke van kortisol en adrenalien (die streshormone betrokke by die veg-of-vlug-reaksie), wat pyn en naarheid tot gevolg kan hê. Stres kan ook veroorsaak dat jy jou kakebeen saamklem en jou nekspiere saamtrek, wat jou ’n spanningshoofpyn kan gee.

Keer dit: Beplan vooraf vir vakansies en kuiers. Maak lysies. As jy kook, sorg dat daar genoeg is om te vries. Laat jou motor vooraf diens, delegeer takies aan gesinslede en doen besprekings vroegtydig. En as stres jou gereeld ry: Probeer ontspanningstegnieke soos meditasie, diep asemhalings-oefening, joga of gereelde masserings.

5. Fel sonskyn

Jy het jou skaars op jou strandhanddoek tuisgemaak of jy het ’n drukkende hoofpyn. Fel sonlig kan jou hoofpyn gee. Liggolwe reflekteer op gladde oppervlakke, soos water en sand. Baie hoofpyn- en migrainelyers is sensitief daarvoor.

Keer dit: Dra ’n sonbril met gepolariseerde lense vir beskerming. Die meerderheid lig word horisontaal gereflekteer en dié lense het vertikale filters wat horisontale golflengtes blokkeer. ’n Hoed kan ook help.

6. Jy eet die verkeerde kos – of nie genoeg nie

Pasop vir kosse met die aminosure tiramien (soos rooiwyn en verouderde kaas) en fenielalanien (sjokolade). Ook vir nitrate, wat as preserveermiddel in onder meer hotdogs en geprosesseerde vleis gebruik word. Dit laat die bloedvate in jou kop saamtrek en uitsit, wat migraine kan veroorsaak. Alkohol vererger dit, veral wyn met baie tannien en sulfaat. As jy maaltye oorslaan, kan dit jou ook hoofpyn gee. Jou brein is baie sensitief vir bloedsuikervlakke wat wissel.

Keer dit: Eet gereeld en drink gereeld water. Stel vas watter kosse jou hoofpyn gee en sny dit uit jou dieet.

7. Roomys

Jy sou dit nie kon raai nie. Maar die “roomys”- hoofpyn is dalk die algemeenste sneller vir somer-hoofpyn. Die sondaars is koue drankies of kos. Dit gebeur as iets kouds aan die senuwees in jou verhemelte raak. Bloedvate aan die voorkant van jou kop trek saam – en veroorsaak pyn.

Keer dit: Dis maklik: vermy dít wat dit veroorsaak. Of eet/drink dit stadig en in kleiner happies, dan kan dit vinniger in jou mond warm word. Laat so ’n hoofpyn gouer verdwyn deur met jou tong teen jou verhemelte te druk.

FOTO: Micky Hoyle

8. Allergieë

Dis nie net in die lente wat stuifmeel jou laat nies en miserabel laat voel nie. Daar is landwyd gras wat van September tot April bestuif word – ’n moontlike oorsaak van allergiese rinitis (hooikoors). Stof en huismyte is ook altyd met ons. Sinuskongestie en hoofpyn is alte dikwels die gevolg daarvan.

Keer dit: As jy gereeld allergiese rinitis kry, besoek ’n allergie-spesialis om te bepaal waarvoor jy allergies is.

SOS

Gaan dokter toe as jy koors en nekpyn het, of as die pyn toenemend erger word. Ook as jy nou pal hoofpyn het, maar dit nie voorheen ’n probleem was nie, jy gereeld pynpille moet drink en dit jou leefstyl beïnvloed.

KONTAK: Dr. Shevel: www.headacheclinic.co.za

Dié inligiting kom uit ons Januarie 2014-uitgawe. Kry jou nuutste SARIE en lees meer oor:

• Kollageen: Jonk-wees in ’n glas
• Tot siens sukses: 2 sakevroue sê hoe en waarom
• Denim vir somer
• WEN ’n Mauritius-vakansie!

The post 8 oorsake van jou somer-hoofpyn appeared first on SARIE.

2016 se kragkos is … spruite! 

10 redes waarom jy spruite moet eet:

1. Dit versterk jou immuunstelsel
2. Spruite bevat vitamien K, ’n vet-oplosbare vitamien wat ook proteïen bou
3. Spruite verbeter jou bloedsomloop
4. Spruite is ’n baie goeie bron van ’n verskeidenheid voedingstowwe soos vitamien B, vitamien E, vitamien C en proteïene wat, danksy die ensieme, makliker deur die liggaam opgeneem kan word, sê dieetkundige Mariza van Zyl.
5. Die ontkieming van ’n saadjie is ’n wonderlike proses waarby jou liggaam ook kan baat vind: Die ensieme wat betrokke is, help bevorder jou verteringsprosesse! Diegene wat dus normaalweg opgeblaas voel van bone en lensies – en daar is baie sulke mense – vind gewoonlik hul spysverteringstelsels is heeltemal tevrede ná hulle spruite geëet het, sê Mariza.
6. Spruite kan help om gluten af te breek en proteïene meer verteerbaar te maak
7. Dit het ’n verhoogde vesel-inhoud
8. Dit is ryk aan antioksidante
9. Dit help verlaag allergieë wat algemeen in grane gevind word
10. Dis ’n gekonsentreerde bron van ’n hele verskeidenheid voedingstowwe en is ’n goedkoop en maklike manier om jou gewone middagslaai in ’n japtrap op te kikker, volgens Mariza.

Kweek jou eie spruite – dit is makliker as wat jy dink!

Bronne: Mariza van Zyl, Style Craze en Raw Juice Guru

Let’s talk sprouts. QUIZ: Let’s name all the different kind of sprouts. Sprouting is essentially the practice of germinating seeds — whether grains, nuts, beans or other kinds of seeds — so that they are easier to digest and your body can access their full nutritional profile. 1. Increases Nutrient Absorption — B12, Iron, Magnesium and Zinc 2. Makes Foods Easier to Digest For many people, eating grains, beans, nuts and seeds is problematic when it comes to digestion and frequently causes inflammation. A major benefit of sprouting is that is unlocks beneficial enzymes, which make all types of grains, seeds, beans and nuts easier on the digestive system. This also helps increase beneficial flora levels in the gut so you experience less of an auto-immune type of reaction when you eat these various forms of seeds. 3. Decreases Antinutrients & Phytic Acid. Sprouting helps to drastically cut down on the level of carcinogens and anti-nutrients present within seeds. Carcinogens, known as aflatoxins, are present naturally within plant foods including peanuts, almonds, corn and other nuts. These can act like toxins within the digestive tract and may cause a range of digestive problems. And anti-nutrients, including phytic acid, have the ability to leach on to minerals and make them unabsorbable by the body. 4. Increases Protein Availability 5. Increases Fiber Content 6. Breaks Down Gluten for Easier Digestibility 7. Helps Reduce Other Allergens Found in Grains Aside from decreasing gluten protein concentrations, sprouting grains has been shown to help reduce other food allergens (especially one called 26-kDa allergen) that is found in grains like rice for example. 8. Increase Enzymes & Antioxidants #sprouts #sprouting #wheatgrass #plantbased #vegan #organic #nongmo #health #instahealth #fitspo #rawprotein #rawfood #foodie #healthychoices #healthyeating #nutrition #mealprep #juicing #greenjuice #toronto #rawjuiceguru #rawvegan #fruitarian #vegansofig #paleo #yoga #yogi #vegetarian   A photo posted by Raw Juice Guru (@rawjuiceguru) on Jan 3, 2016 at 7:45am PST

The post Eet nóú: boontjie- en saadspruite! appeared first on SARIE.

Heerlik vir inpak kos werk toe!

Pleks van komkommer, gebruik jy murgpampoentjies om hierdie vars tzatziki te maak. Die kaaspoffers is ’n Brasiliaanse lekkerny. Dit word gemaak van tapioka-meel wat jy by gesondheidswinkels koop, dis heerlik botterig en klam in die middel – en dis glutenvry!
20 kaaspoffers – genoeg vir 6

Kaaspoffers
• 250 g (270 ml) ongesoute botter, in blokkies gesny
• 250 ml melk
• 5 ml sout
• 300 g (625 ml) tapioka-meel
• 2 eiers
• 100 g parmesaankaas, fyngerasper

Murgpampoentjie-tzatziki
• 4 klein murgpampoentjies, grofgerasper
• 250 g Griekse-styl jogurt
• 3 kruisementblare, fyngekap
• 1 knoffelhuisie, fyngekap
• sout en varsgemaalde swartpeper

Poffers Verhit oond tot 180 °C. Plaas botter, melk en sout in ’n kastrol. Verhit tot botter gesmelt het. Haal af van hitte en voeg tapioka by. Meng goed tot alle klonte opgelos het. Laat deegmengsel effens afkoel en plaas in mengbak van ’n elektriese menger. Klits deeg by stadige spoed tot koud. Moenie bekommerd wees as die botter uitskei uit die deeg nie – as die deeg afgekoel het, sal die botter weer deel word daarvan. Wanneer die deeg koud is, voeg die eiers een-een by en klits goed ná elke byvoeging. Vou die kaas in met ’n metaallepel, maar hou ’n bietjie eenkant om bo-op te sprinkel. Skep groot teelepels vol deeg so 5 cm uitmekaar op uitgevoerde bakplaat. Plaas in oond en bak 30 minute.
Tzatziki Meng al die bestanddele in mengbak en geur met sout en peper. Sit voor saam met kaaspoffers.

The post Murgpampoentjie-tzatziki met kaaspoffers appeared first on SARIE.

Barend Pienaar (21) het nog altyd geglo met harde werk kan jy enigiets bereik. 

In 2012 is Barend, wat as kind met ADHD gediagnoseer is, deur die WKOD vereer nadat hy in matriek die hoogste punte vir ’n leerder met leerprobleme behaal het.

En in Desember 2015, ná drie jaar se harde werk op Elsenburg-landboukollege buite Stellenbosch, het ook sy BAgric-graad gekry.

Barend het destyds aan SARIE gesê hy was “bekommerd” oor sy tyd op universiteit, omdat dit so baie lees en skryf verg. Dit was die twee goed waarmee hy dikwels gesukkel het.

“Maar my aandagafleibaarheid het my dít geleer: Jy moet altyd hard werk. Maak nie saak wat jy doen nie,” het hy verder gesê.

Sy tannie Anne-Marie Jordaan het die goeie nuus met SARIE.com gedeel. En ook gesê hulle spog as familie oor sy prestasie.

Matrikulante die land oor het die afgelope week gewys dat drome waar kan word.

Pinquan Chen (18) van Bloemfontein, wat vyf jaar gelede van China na Suid-Afrika geïmmigreer het en nie ’n woord Afrikaans kon praat nie, het sy matriekeindeksamen nie net in Afrikaans afgelê nie, maar al sy vakke geslaag en boonop ’n onderskeiding gekry, berig Netwerk24.

En Sandri du Plessis (17), van Hoërskool Montagu, het eerder ’n nuwe sakrekenaar gekies as ’n duur matriekafskeidrok, berig Netwerk24. Sy het 7A’s verwerf.

Hoërskool Spine Road in Mitchells Plain, wat eens as ’n bendeskool bekend gestaan het, het in 2014 ’n 100%-slaagsyfer gekry. Dit was ’n eerste vir die skool en die gemeenskap. Vanjaar het die 2015-klas dit net-net gemis en 99,3% van sy leerders het geslaag. Vyf van die leerders gaan vanjaar medies studeer aan die Universiteit Stellenbosch.

Dikwels verg dit net selfvertroue en harde werk.

Lees nou

• My lewe met ADHD: “Jy kán jou uitleef”
• Die professor-sindroom
• Ondersteun jou matriek-kind só
• Stacy-Lynn Rangasamy maak seker almal hou sáám matriekafskeid

The post Selfs met ADHD kry hy graad appeared first on SARIE.

Somer is tyd vir vriende en lekker saam kuier. Maar as jy twee weke lank laat waai met vetmakende, minder gesonde kos, neem dit jou minstens agt weke om weer daardie oortollige gewig af te skud, sê dieetkundige Andrea du Plessis van Vital. 

Doen dít

1. Drink ’n glas water voor ete. Nie net laat dit jou versadig voel nie, dit verminder ook simptome van slegte spysvertering omdat jou dikderm dan vogtig genoeg is.

2. Sorg dat versnaperinge en voorgeregte altyd vars, rou groente insluit, soos

• Wortelstokkies met hoemoes;
• Stokkie met kersietamaties in pesto gedoop;
• Mini-ryskoekies en ’n jogurtdoopsous: Kap sprietuie fyn en meng met Griekse jogurt.

3. Hou kosse wat geurig is in die koskas aan, soos

• Olywe
• Pesto (meng met gewone jogurt vir ’n doopsous)
• Biltong

4. Maak lekker doopsous van

• Laevet-maaskaas met swartpeper en fyngesnipperde sprietuie; of
• Meng pesto met gewone jogurt.

Dié inligting kom uit die artikel “Kenners sê: Gesonde Kersfees!” deur Lydia van der Merwe in ons Desember 2014-uitgawe.

The post 4 dieet-wenke as jy steeds lekker wil kuier appeared first on SARIE.

Sonder of met alkohol – dié drankie bly verfrissend en gee terselfdertyd jou lyf ’n hupstoot met vitamiene en antioksidante. 

• 3/4 k suikervrye limonade
• 3 e bloubessies en opgesnyde aarbeie
• 4 basilieblare
• 30 – 60 ml vodka (opsioneel)

Meng alles saam in ’n lang glas. Voeg fyngemaalde ys en sodawater na smaak by en garneer met suurlemoenskil. Die drankie is propvol vitamien C en ryk aan antioksidante wat jou vel teen sonskade help beskerm.

Foto slegs ter illustrasie

Bron: Suzelle Viljoen, geregistreerde dieetkundige by Inge Retief & Associates in Johannesburg.

Kontak Suzelle | 011 875 1914 | www.ingeretief.co.za

Lees nou:

• Gesondheid! Lekker feesvier-drankies vir die somer
• Gesondheidsdinge: Wenke vir die somer
• Soet, sappig, somersvrugte

The post Somer-mengeldrankie appeared first on SARIE.

The post Wat jy moet weet as jy op die pil is appeared first on SARIE.

Sukkel jy steeds om van daardie vetrolletjie ontslae te raak? Dis nie net oefening wat sorg vir ’n plat maag nie. Hier is 3 goue wenke.

Peusel-peusel

Moenie verwerkte kosse eet nie. Sogenaamde hoëvesel-kosse soos volgraanbrood en ontbytgraan is ongelukkig ook verwerk. Peusel aan kosse met baie voedingstowwe, soos rou neute, biltong, ’n stukkie kaas en vars vrugte. Studies wys amandels tussen etes help om jou eetlus te beheer.

Proteïene

Eet genoeg proteïene (vleis, vis, rou neute, kaas). Kies dierlike proteïene met min vet en jy kan ’n lekker groot porsie eet. Genoeg proteïene (die boustene van essensiële aminosure) help om jou brein se hormoonproduksie te reguleer. (Soos die goedvoelhormoon serotonien wat ook by slaap en eetlus betrokke is.) Dit versnel jou metabolisme en kan help om bloedsuikervlakke te stabiliseer.

Slaap!

Slaap genoeg. ’n Versteurde slaappatroon kan jou metabolisme verder omkrap – wat jou hormone beïnvloed en vet laat saampak.

FOTO: Instagram @meticulousdecorating

* Dié inligting kom uit die artikel “Weg met daai maag!” in die September 2014-uitgawe van SARIE. Dis ongelukkig nie meer te koop nie.

Lees nou

• Grimeer só as jy ’n bril dra
• Wat jy moet weet as jy op die pil is
• 4 vinnige wenke vir gekreukelde klere

The post Raak só ontslae van jou maag – 3 wenke appeared first on SARIE.

Beslis dié groot lewensredder, vir sowat 70 jaar al. Maar te veel van ’n goeie ding het altyd sy nadele – toenemende gebruik veroorsaak dat al hoe meer kieme bestand is teen antibiotika.

Elke keer dat jy antibiotika gebruik, vergroot jou risiko vir weerstand daarteen. Boonop kan jy dit na jou familie en vriende oordra.

Bakterieë verander naamlik so dat antibiotika later nie meer teen infeksies werk nie. En dis ’n groot bedreiging vir openbare gesondheid, sê dr. Sean Wasserman, afdeling aansteeklike siektes en MIV-medisyne, Universiteit van Kaapstad (UK).

FOTO: Getty Images / Gallo Images

Antibiotika-weerstandigheid:  Werk dit só teë

Klop virusse

Jy gaan dikwels dokter toe as jy reeds besig is om van ’n virus-infeksie te herstel. En glo dan dis die antibiotika wat jou beter laat voel. Jy kan lank die simptome van ’n virus- lugweginfeksie hê (tot drie weke met akute bronchitis). Groen of geel slym en neus- afskeiding is dan algemeen, verduidelik dr. Wasserman. Rus en neem baie vloeistowwe in. ’n Verkoue of griep neem meestal binne 48 uur sy loop.

Die goeie ouens

Jy het miljoene “goeie” bakterieë in jou liggaam, noodsaaklik vir jou gesondheid en waarmee jy in harmonie saamleef. Dit help onder meer met die vertering van kos, beveg siektekieme en hou jou immuniteit in stand. Elke keer dat jy antibiotika gebruik, veral dié met ’n breë spektrum, ontwrig dit die “goeie goggas” se werking. Dit kan die goeie flora tot 24 maande neem om van ’n enkele voorskrif antibiotika te herstel, volgens prof. Patrick Bouic, immunoloog aan die Universiteit Stellenbosch. Die weerstandige bakterieë kan dominant raak (die goeie goggas is minder of vernietig) en jou gesondheid in die toekoms benadeel, sê dr. Wasserman.

Vra jou dokter

Hoekom het jy antibiotika nodig? Is daar dalk ’n doeltreffende nouerspektrum-keuse? Dokters moet ook tyd afstaan om aan pasiënte te verduidelik waarom antibiotika onnodig is en dit met volgende besoeke herhaal.

Jyself

1) Wees bewus van die probleem en implikasies; dat dit ’n direkte gevolg van die verkeerde gebruik van antibiotika is.

2) Moenie antibiotika vir griep/ verkoue drink nie. Vra jou apteker vir oor-die-toonbank-medisyne wat jou simptome kan verlig.

3) Vermy diereprodukte wat antibiotika as groei-aanvulling gekry het en pas druk op die owerhede toe om die gebruik te staak.

4) As jou kinders ten volle ingeënt is, beskerm dit hulle teen bakteriële infeksies.

5) Volg die aanwysings: As dit sê drink drie maal per dag, vyf dae lank, doen dit.

6) ’n Gesonde leefstyl kan help om jou immuniteit te ondersteun en versterk, wat jou minder vatbaar vir siektes maak.

Bronne: Dr. Sean Wasserman, Universiteit van Kaapstad (UK) en prof. Patrick Bouic, immunoloog aan die Universiteit Stellenbosch

Lees nou

• Raak só ontslae van jou maag – 3 wenke
• Jan Taks 2016: Wat jy als moet weet

The post Antibiotika – Die donker kant appeared first on SARIE.

• 1/2 k waatlemoen-blokkies
• 1 e heuning
• 1/3 k vars lemmetjiesap
• paar kruisementblare
• 30 ml tequila (opsioneel)

Meng alles in menger tot die kruisement gekneus en geurig is. Sit voor met fyngemaalde ysblokkies of sneeu-ys. Dit bevat min kilojoules en is verfrissend op warm somerdae.

Bron:  Suzelle Viljoen, geregistreerde dieetkundige by Inge Retief & Associates in Johannesburg.

Kontak Suzelle | 011 875 1914 | www.ingeretief.co.za

Lees nou:

• Waatlemoenslaai met polenta-calamari
• Waatlemoen-granita
• Pastei-slaai met fetakaas-en waatlemoen

The post Waatlemoen-mojito appeared first on SARIE.